Powiązania spółek a unikanie podatku

W związku z dużym zainteresowaniem organów podatkowych w zakresie cen transferowych, do podważenia danej transakcji przez organ podatkowy wystarczy sam fakt istnienia powiązań pomiędzy kontrahentami.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 19 sierpnia 2020 r., sygn akt I SA/Sz 115/20, zwrócił uwagę na rolę prawidłowej oceny porównywalności warunków transakcji.

W przedmiotowej sprawie chodziło o szacowanie cen w umowach zawieranych przez podmioty powiązane. WSA potwierdził jednoznacznie, że to na organach podatkowych ciąży obowiązek rzetelnego przeprowadzenia analizy zgodności warunków transakcji z warunkami, jakie ustaliłyby ze sobą podmioty niepowiązane.

Problem dotyczył spółki, która należy do międzynarodowej grupy. Przedmiotem jej działalności jest produkcja i sprzedaż różnego rodzaju opakowań metalowych do produktów konsumpcyjnych. Grupa produkuje i sprzedaje swoje produkty w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Europie, Azji, Afryce oraz na Bliskim Wschodzie.

Polska spółka pełni w ramach grupy funkcję dystrybutora, nabywa produkty od grupy i odpowiada za ich sprzedaż na lokalnym rynku. W toku postępowania organ podatkowy zakwestionował jednak analizę cen transferowych posiadaną przez spółkę i przeprowadził własne badanie porównywalności spornej transakcji z tymi dokonywanymi pomiędzy podmiotami niezależnymi. W konsekwencji organ podatkowy wydał decyzję, w której zakwestionował poziom zysku z działalności operacyjnej realizowany przez spółkę, oszacował dochód spółki i nakazał jej skorygować koszty uzyskania przychodów, w rozumieniu prawa podatkowego, w badanym okresie. Decyzja organu podatkowego została zaskarżona przez spółkę, a następnie uchylona przez sąd.

W uzasadnieniu WSA podkreślił, że ustaleniu warunków w porównywalnych transakcjach pomiędzy podmiotami niezależnymi towarzyszyć musi ustalenie porównywalności transakcji, z uwzględnieniem pełnionych funkcji i strategii gospodarczych.

Zdaniem WSA organ podatkowy tego nie zrobił. Zdaniem sądu, szacowanie cen stosowanych w transakcjach zawieranych przez podatników z podmiotami powiązanymi nie może się odbywać wyłącznie przez proste przeniesienie ceny bądź marży z transakcji zawartej pomiędzy podmiotami niezależnymi, bez jednoczesnej oceny porównywalności warunków tych transakcji.