Aktualności

Powrót

14/08/2020

Ulga na złe długi w zakresie VAT

Wydawane wyroki TSUE potwierdzają wadliwość wprowadzonych regulacji.

 

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, w przypadku nieuregulowania należności przez nabywcę z wystawionej faktury, podatnik VAT ma prawo do odzyskania niezapłaconej kwoty VAT w określonym terminie (obecnie w rozliczeniu za miesiąc, w którym upływa 90 dzień od dnia upływu terminu płatności wskazanego w umowie lub na fakturze). Ta „operacja” co do zasady nie obciąża budżetu państwa, gdyż nabywca towaru lub usługi, w sytuacji braku zapłaty, musi w miesiącu, w którym upływa 90 dzień od terminu płatności, skorygować podatek naliczony. Występuje więc swego rodzaju symetria, w efekcie której z budżetu nie wypływają w sposób nieuprawniony środki finansowe.

 

Regulacje ustawy o VAT nakładają szereg warunków, które dopiero spełnione łącznie dają prawo do skorzystania z ulgi (prawo dostawcy do skorygowania podatku należnego). Do takich warunków należą:

 

  • nabywca musi mieć status czynnego podatnika VAT zarówno w dacie transakcji, jak i w momencie korekty podatku należnego przez sprzedawcę,

  • od dnia wystawienia faktury nie może upłynąć więcej niż 2 lata,

  • w dacie transakcji, jak i dokonywania korekty nabywca nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego.

 

Analiza tych warunków, w konfrontacji z przepisami Dyrektywy VAT, daje prawo do stwierdzenia, że krajowy ustawodawca wadliwie implementował przepisy w tym zakresie – wprowadził warunki, których ta dyrektywa nie przewiduje.

 

W judykaturze można spotkać się jednak z głosami, że państwa członkowskie mają swobodę w ustalaniu warunków pomniejszania podstawy opodatkowania, a w konsekwencji – krajowe regulacje (zawarte w art. 89a i art. 89b ustawy o VAT) dotyczące ulgi za złe długi są w pełni zgodne z prawem unijnym (wyrok NSA z 19.11. 2015 r., I FSK 1298/14; z 14.02. 2018 r., akt I FSK 224/16). Zaznaczyć też należy, że wyrażane są także odmienne poglądy, które w świetle opinii Rzecznika Generalnego do sprawy C- 335/19 oraz wyroku TSUE z 11 czerwca 2020 C-okazują się być właściwymi (WSA w Gliwicach III SA/Gl 1411/16; WSA we Wrocławiu I SA/Wr 2484/14).