Nieprecyzyjne przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych

RPO przedstawił stan faktyczny pewnej sprawy, w której grunt użytkowany jest przez odkrywkową kopalnię węgla brunatnego, przy czym właścicielami gruntu jest małżeństwo. Kopalnia użytkuje grunt na mocy wyroku sądu. W konsekwencji podatek za nieruchomość ma płacić małżeństwo, która to kwota dwukrotnie przewyższa kwotę otrzymaną za ograniczenie prawa ich własności.

W przedmiotowej sprawie organy podatkowe uznały, że kopalnia nie ma żadnego ze statusu wynikającego z art. 3 upol, nie może być zatem podatnikiem podatku od nieruchomości.

Ponadto RPO wskazał przykład małżeństwa, które oddało swoją działkę w dzierżawę przedsiębiorcy celem wydobycia kruszywa. Przedsiębiorcy wygasła koncesja w związku z czym nie rozpoczął wykopania kruszywa. Grunt powinien być zrekultywowany, aby mogła być uprawiana jednak przedsiębiorca tego nie zrobił. W ocenie więc organów podatkowych grunt był nadal wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, a podatek od nieruchomości zobowiązane było zapłacić małżeństwo, bowiem przedsiębiorca nie posiadał ani statusu posiadacza samoistnego ani zależnego.

Zdaniem RPO nie można akceptować sytuacji, w której na obywateli nieprowadzących działalności gospodarczej nakładany jest obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości w wyższej stawce, bowiem upol nie przewiduje przypisania statusu podatnika podmiotowi, który wykorzystywał daną nieruchomość w celach gospodarczych i miał możliwość czerpania zysku z tego tytułu.

Stanowisko to zostało przedstawione w wystąpieniu RPO do ministra finansów z 21 maja 2020 r. nr V.511.256.2020.EG/KB.