Dowody z innych spraw a stanowisko polskich organów skarbowych

Wbrew stanowisku TSUE, organy skarbowe odmawiają dostępu do zebranych w innych postępowaniach dowodów także w bieżących sprawach. Podatnicy w rezultacie pozbawieni są ochrony, a fiskus wykorzystuje sytuację i wydaje niekorzystne decyzje.

Wyrok TSUE w sprawie Glencore (sygn. akt C-189/18) związany był z wykorzystywaniem przez skarbówkę w sprawach przeciwko podatnikowi dowodów zebranych w sprawie jego kontrahenta lub innego podmiotu uczestniczącego w łańcuchu dostaw.

TSUE orzekł, że organ skarbowy, który wykorzystuje takie dowody przeciwko przedsiębiorcy, nie może jednocześnie pozbawiać go dostępu do zebranego materiału dowodowego. Takie działanie pozbawia bowiem podatnika prawa do skutecznej obrony.

Orzeczenie TSUE stało się podstawą do wznowienia postępowania dla podatników, wobec których, dzięki dowodom zebranym przeciwko ich kontrahentom, wydano ostateczną decyzję. 

Wydawało się również, że wyrok skłoni organy podatkowe do udostępniania podatnikom wglądu w zebrane dowody. Wnioski można było składać do 16 stycznia 2020 r.

Wznowienie postępowania było szczególnie zasadne w sprawach dotyczących VAT, w których zarzucano podatnikom, że towary zostały nabyte od dostawców zamieszanych m.in. w karuzele podatkowe. W takich przypadkach zdarzało się, że do materiału dowodowego sprawy włączany był materiał z postępowań karnych lub podatkowych innych podmiotów. Podatnik nie miał jednak do nich dostępu.

Organy skarbowe w dalszym ciągu lekceważą wyrok TSUE. Powoływanie się przez organy skarbowe w kontrolach i postępowaniach podatkowych na dowody przeprowadzone w innych postępowaniach jest regułą. Dotyczy to różnych postępowań, np. karnych, nawet niedotyczących w żaden sposób podatnika, w stosunku do którego organ prowadzi czynności.