Odstępne a koszt podatkowy

Sprawa dotyczyła mniejszościowego udziałowca w spółce z o. o.. Był on w konflikcie z większościowymi wspólnikami. Finalnie udziałowcy doszli do porozumienia i ustalili, że mężczyzna sprzeda swoje udziały komuś innemu. Podpisano umowę warunkową, na podstawie której zbywający otrzymał zapłatę za swoje udziały. Warunkiem zbycia była jednak zgoda zgromadzenia wspólników, które takiej zgody nie udzieliło. Podatnik wniósł więc pozew do sądu rejestrowego o zastępczą zgodę, na podstawie art. 182 par. 3 kodeksu spółek handlowych. W toku sprawy biegły sądowy wycenił udziały, a spółka wskazała nabywcę gotowego odkupić je po cenie określonej przez biegłego. Podatnik ostatecznie się na to zgodził. Spór dotyczył tego, że nabywcą miała być inna osoba (jeden z dotychczasowych wspólników) niż kontrahent, z którym podatnik zawarł umowę warunkową. Kontrahent ten musiał się więc zrzec swoich roszczeń wynikających z tej umowy. Zgodził się na to, pod warunkiem otrzymania odstępnego. Podatnik je zapłacił, a następnie sprzedał udziały wspólnikowi wskazanemu przez spółkę. Podatnik stał na stanowisku, że zapłacone odstępne może odliczyć od przychodu ze zbycia udziałów.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie potwierdził stanowiska podatnika. Twierdził, że kosztem zbycia udziałów mogą być tylko te wydatki, które są niezbędne, aby sprzedaż mogła dojść do skutku.

Z organem podatkowym zgodziły się sądy obu instancji. W uzasadnieniu wyroku NSA wskazał, że kluczowe znaczenie mają tu art. 19 i art. 17 ust. 2 ustawy o PIT. Wynika z nich, że przychodem z odpłatnego zbycia udziałów w spółce z o.o. jest ich wartość wynikająca z umowy, wyrażona w cenie zbywanych udziałów, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Mogą nimi być wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby sprzedaż mogła dojść do skutku. Zdaniem NSA zapłata odstępnego nie spełniała tego warunku.