Rewolucyjny wyrok NSA – podatnik nie ma obowiązku maksymalizowania zobowiązania podatkowego

Zasadniczą kwestią rozważaną przez NSA była konieczność wszechstronnego uzasadnienia odmowy wydania opinii zabezpieczającej, jeśli urzędnicy uznają, że to, co planuje podatnik, jest obejściem przepisów podatkowych.

Przedmiotem rozważań NSA był wniosek o wydanie opinii zabezpieczającej, o którą wystąpili wspólnicy spółki deweloperskiej, planujący jej restrukturyzację i przekazanie sterów młodszemu pokoleniu. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością miała zostać przekształcona w spółkę komandytową w ten sposób, że najpierw miało dojść do podziału poprzez wydzielenie, czyli powstania dwóch spółek kapitałowych, z czego jedna miała otrzymać cały kapitał zapasowy. Następnie spółka miała zostać przekształcona w spółkę komandytową.

Zamiast opinii zabezpieczającej, o którą wystąpiono, spółka otrzymała odmowę wydania opinii, z której wynikało, że jej działania są nielegalną optymalizacją. Fiskus uznał, że model restrukturyzacji spowoduje brak opodatkowania zysków niepodzielonych.

WSA w Warszawie przyznał rację podatnikowi, natomiast Szef Krajowej Administracji Skarbowej złożył skargę kasacyjną.

NSA skargę kasacyjną oddalił. W ustnych motywach uzasadnienia pierwszego takiego wyroku NSA przedstawił argumentację, która ma na celu ochronę podatników i ostudzenie zapędów organów podatkowych, którzy każdą korzyść osiągniętą przez podatnika traktują jak optymalizację podatkową.

Przede wszystkim NSA podkreślił, że podatnik nie ma obowiązku maksymalizowania zobowiązania podatkowego.

NSA nie dopatrzył się podstaw prawnych do zakwestionowania przyjętej formy restrukturyzacji i przyznał, że sposób rozdysponowania majątku mieści się w granicach swobody działalności gospodarczej.

Odmowę wydania opinii zabezpieczającej NSA uznał za nieusprawiedliwioną. Zdaniem Sądu organ podatkowy nie wykazał, by czynności dokonane zostały przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, ponadto nie dokonano też należytej analizy celów ekonomicznych i gospodarczych skarżących. Fiskus nie wykazał również, aby cele ekonomiczne i gospodarcze podatnika mało istotne, a osiągnięta korzyść podatkowa była sprzeczna z celem ustawy, zaś sposób działania sztuczny.

Obecnie oczekiwane jest pisemne uzasadnienie orzeczenia.