Utrudnienia dla branży budowlanej i split payment w nowym prawie bankowym

Wprowadzony w celu ukrócenia oszustw i zapobiegania wyłudzeniom VAT system podzielonej płatności (split payment) polega na dokonywaniu podatkowej części płatności za towary i usługi na specjalnie wydzielony rachunek bankowy, który służy tylko takim operacjom i rozliczeniom z fiskusem.

W uwagi na dobrowolność systemu nie każdy podmiot musi dysponować takim rachunkiem, wówczas próba dokonania rozliczenia w systemie podzielonej płatności nie powiedzie się.

Konsekwencja ta wynika z nowego brzmienia art. 62c prawa bankowego który stanowi, że „W przypadku gdy płatność za fakturę zostanie dokonana (…) na rachunek odbiorcy, dla którego bank nie prowadzi rachunku VAT, bank dokonuje zwrotu środków (…)". Do analogicznej sytuacji dojdzie, gdy płatność zostanie dokonana za określony w art. 59 prawa bankowego rachunek powierniczy – czyli służący gromadzeniu środków osób trzecich (nierzadko są to środki konsorcjantów, z którymi rozlicza się ich lider).

Zwrot pieniędzy będzie znajdował uzasadnienie tam, gdzie podmiot posiadający rachunek nie stosuje systemu split payment, jednak w trakcie wprowadzania split payment ustawodawca rachunki powiernicze pominął, wobec czego nie będzie ich można używać do płatności podzielonych.

Problemu nie dostrzega Ministerstwo Finansów, które za pośrednictwem swojego biura prasowego wskazało, że system jest dobrowolny, a „Strony transakcji będą mogły zawczasu umówić się, czy płatność będzie dokonywana w podzielonej płatności, na wskazany rachunek rozliczeniowy np. lidera konsorcjum, czy też będzie dokonywana poza tym systemem, ale na rachunek powierniczy lidera".

Problematyczne wydają się być sytuacje, w których firmy będą chciały (lub będą musiały) płacić w systemie split payment. Komplikacje będą dotyczyć przede wszystkim generalnych wykonawców wielkich budów, stosujących rachunki powiernicze.

Jedynym racjonalnym rozwiązaniem pozostaje niezwłoczna nowelizacja przepisów, umożliwiająca rozliczenia ceny w formule podzielonej płatności na rachunku powierniczym, która wejdzie w życie przez 01 lipca 2018 r.